Όλα για τις εισφορές στο ΓεΣΥ

Επί του συνόλου των εισοδημάτων των δικαιούχων του Γενικού Συστήματος Υγείας θα υπολογίζεται η εισφορά τους στο Ταμείο Ασφάλισης Υγείας, ενώ ανώτατο φορολογητέο εισόδημα για σκοπούς του ΓεΣΥ καθορίζονται οι €180.000. 

Οι αποκοπές από μισθούς και επιπρόσθετα εισοδήματα θα γίνονται από τρία κρατικά Τμήματα: Το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Τμήμα Φορολογίας και το Γενικό Λογιστήριο του κράτους.

Με αυτόν τον τρόπο, στις περιπτώσεις ατόμων τα οποία, πέραν του ασφαλιστέου από το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων μισθού τους, λαμβάνουν επιπρόσθετα εισοδήματα, εμπλοκή στη διαδικασία της αποκοπής θα έχει και το Τμήμα Φορολογίας.

Η διαδικασία που από χθες άρχισε να ακολουθείται και αφορά στην αποκοπή των εισφορών όλων των Κύπριων πολιτών ή νόμιμων κατοίκων στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές καθορίζεται από τους σχετικούς Κανονισμούς και μέσω αυτής όλα τα εισπραχθέντα από τα τρία εμπλεκόμενα κρατικά τμήματα ποσά θα καταλήγουν στο Ταμείο Ασφάλισης Υγείας και θα αποτελούν τον προϋπολογισμό του ΓεΣΥ.

Αυτό το Ταμείο, το οποίο θα διαχειρίζεται ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας, θα πρέπει να καλύπτει τις ανάγκες όλων των δικαιούχων του ΓεΣΥ και μέσω αυτού θα καταβάλλονται οι αμοιβές των επαγγελματιών υγείας οι οποίοι θα συμμετέχουν στο Σύστημα και θα εξασφαλίζονται όλες οι υπηρεσίες που οι Κύπριοι ασθενείς θα έχουν ανάγκη.

Από χθες, 1η Μαρτίου 2019, και για ένα χρόνο, δηλαδή μέχρι την 1η Μαρτίου 2020, οι εργαζόμενοι θα καταβάλλουν το 1,7% των εισοδημάτων τους, οι εργοδότες το 1,85% (επί των εισοδημάτων του κάθε υπαλλήλου τους ξεχωριστά), το κράτος το 1,65% για τον κάθε δικαιούχο. Για τους αυτοτελώς εργαζόμενους το ποσοστό της εισφοράς για την πρώτη φάση εφαρμογής του ΓεΣΥ καθορίστηκε στο 2,55% και για τους συνταξιούχους και εισοδηματίες στο 1,7%.

Επί του συνόλου των εισοδημάτων θα υπολογίζεται η εισφορά

Τονίζεται ότι το ύψος της εισφοράς θα υπολογίζεται επί του συνόλου των εισοδημάτων του κάθε δικαιούχου.

Παράδειγμα:

– Ως μισθωτός λαμβάνει €1.000 ακάθαρτο μηνιαίως. Αυτός ο μισθός θα «φορολογείται» από το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων και η εισφορά θα φθάνει (για την πρώτη φάση του ΓεΣΥ) τα €17 (1,7%X1.000).

– Ο ίδιος μισθωτός, στη φορολογική του δήλωση, αναφέρει επιπρόσθετα εισοδήματα από ενοίκια ύψους €1.000. Αυτό το ποσό θα «φορολογείται» μέσω της διαδικασίας που ο κάθε φορολογούμενος ακολουθεί κατά την υποβολή της φορολογικής του δήλωσης από το Τμήμα Φορολογίας. Δηλαδή θα καταβάλλει άλλα €17.

Με πολύ απλά λόγια, η εισφορά του θα υπολογίζεται στη βάση των €2.000 (ολόκληρη η διαδικασία καθώς και οι υποκατηγορίες δικαιούχων αναλύονται λεπτομερώς στην ιστοσελίδα του ΟΑΥ www.gesy.org.cy («Ενημέρωση/Νέα και Ανακοινώσεις/Ανακοίνωση: «Έναρξη καταβολής εισφορών στο Γενικό Σύστημα Υγείας», ημ: 8 Φεβ 2019).

Αναφέρεται ότι για τον υπολογισμό των εισφορών επί των εισοδημάτων καθορίζεται από τη νομοθεσία ως οροφή το ποσό των €180.000 ετησίως.

Δηλαδή, εάν ένας πολίτης διαθέτει και δηλώνει στα αρμόδια Κρατικά Τμήματα (Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Τμήμα Φορολογίας κ.λπ.) ετήσιο εισόδημα πέραν των €180.000, για παράδειγμα €250.000, τότε η εισφορά θα υπολογίζεται στις «πρώτες» €180.000.

Επίσης, στις περιπτώσεις που ένας δικαιούχος λαμβάνει μισθό από διαφορετικές πηγές, τότε η εισφορά θα υπολογίζεται και πάλι στο σύνολο των εισοδημάτων του.

Συμπληρωμές και συνεισφορές δικαιούχων 

Εκτός από τις εισφορές, στο Ταμείο Ασφάλισης Υγείας θα καταλήγουν και οι συμπληρωμές και συνεισφορές που θα καταβάλλουν οι δικαιούχοι για τις υπηρεσίες που θα λαμβάνουν από το ΓεΣΥ.

Οι συμπληρωμές έχουν, μεταξύ άλλων, στόχο να χρησιμοποιείται το ΓεΣΥ με υπευθυνότητα και να αποφεύγεται έτσι η κατάχρηση του Συστήματος.

Αναφέρεται ότι για να διασφαλιστεί η συνεχής πρόσβαση των πολιτών στο Σύστημα καθορίζονται ετήσιες οροφές (ανά κατηγορία δικαιούχων) για τις συμπληρωμές.

Δηλαδή, για τον γενικό πληθυσμό ως οροφή καθορίζονται τα €150, για τα παιδιά κάτω των 21 ετών, τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους λήπτες βοηθήματος/ΕΕΕ τα €75.

Αυτό στην πράξη σημαίνει για παράδειγμα ότι ένας χαμηλοσυνταξιούχος με την έναρξη του κάθε έτους θα αρχίζει να καταβάλλει τις συμπληρωμές του (όταν χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες του ΓεΣΥ). Όταν συμπληρώσει το ποσό των €75, θα μπορεί να συνεχίζει να λαμβάνει τις υπηρεσίες του ΓεΣΥ χωρίς καμία επιπρόσθετη επιβάρυνση.

Συμπληρωμή δεν θα εφαρμόζεται στις επισκέψεις σε προσωπικό γιατρό, στη χρήση ασθενοφόρων και στην ενδονοσοκομειακή φροντίδα.

Οι συμπληρωμές/συνεισφορές ανά υπηρεσία

* Για επίσκεψη στον ειδικό γιατρό η συμπληρωμή θα φθάνει τα €6.
* Για τις διαγνωστικές εξετάσεις θα καταβάλλονται €10 ανά εξέταση.
* Για τα φάρμακα θα καταβάλλεται €1 ανά είδος και
για τις εργαστηριακές εξετάσεις θα καταβάλλεται €1 ανά εξέταση [η συνολική μέγιστη δυνατή χρέωση ανά κατηγορία εργαστηριακών εξετάσεων είναι δέκα ευρώ (10€)], με οροφή ανά έντυπο παραπομπής για κάθε κατηγορία εργαστηριακής εξέτασης τα €10.
* Για επίσκεψη σε άλλους επαγγελματίες υγείας (π.χ. φυσιοθεραπευτές), ο δικαιούχος θα καταβάλλει €10 για κάθε επίσκεψη.
* Στα €10 καθορίζεται και η συμπληρωμή για επίσκεψη στα Τμήματα Πρώτων Βοηθειών.

Ανά επίσκεψη σε νοσηλευτή/μαία το ύψος της συμπληρωμής φθάνει τα €6.

Από τις συμπληρωμές εξαιρούνται συγκεκριμένες ομάδες ατόμων όπως:

–    Από την συμπληρωμή €10 στα ΤΑΕΠ εξαιρούνται τα μέλη σωμάτων ασφαλείας, οι έφεδροι και εθνοφύλακες εν ώρα υπηρεσίας και στα πλαίσια εκτέλεσης υπηρεσιακών καθηκόντων.

–    Για όλες τις υπηρεσίες απαλλάσσονται, οι εθνοφρουροί, οι ανάπηροι αγώνων, οι αιχμάλωτοι πολέμου του 1974 και οι εξαρτώμενοι τους, οι εξαρτώμενοι από αγνοούμενους, ανάπηρους ή πεσόντες, τα άτομα που κατέχουν ταυτότητα νοσηλείας η οποία εκδόθηκε από την επιτροπή ανακούφισης παθόντων, οι ασθενείς που πάσχουν από σοβαρή ψυχική διαταραχή, τα άτομα με νοητική υστέρηση, οι ένοικοι ιδρυμάτων για άτομα με ειδικές ανάγκες, τα παιδιά που είναι εμπιστευμένα στη φροντίδα του Κράτους, κατάδικοι και άτομα υπό σύλληψη, ανασφάλιστοι ηλικιωμένοι, Έλληνες πολίτες και ασθενείς που διαμένουν στη Στέγη Αγίου Χαραλάμπους.

Δικαίωμα απευθείας πρόσβασης στον Ε.Ι.

Σύμφωνα με τον νόμο αλλά και τους Κανονισμούς για το ΓεΣΥ, ο κάθε δικαιούχος θα πρέπει να επισκέπτεται τον Π.Ι. ο οποίος θα είναι και ο αρμόδιος για να τον παραπέμψει, εάν το κρίνει απαραίτητο, σε Ε.Ι. για περαιτέρω φροντίδα. Στην περίπτωση που ο δικαιούχος ακολουθεί αυτή τη διαδικασία, τότε κατά την επίσκεψη του στον Ε.Ι. θα καταβάλλει μόνο το ποσό των €6 ως συμπληρωμή.

Σύμφωνα με τους Κανονισμούς, δικαίωμα απευθείας πρόσβασης στον Ε.Ι. (δηλαδή χωρίς παραπεμπτικό από Π.Ι.), θα έχουν μόνο οι γυναίκες που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους σε γυναικολόγο/μαιευτήρα και οι δικαιούχοι που υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία στην Εθνική Φρουρά και κατέχουν πιστοποιητικό εξέτασης από στρατιωτικό γιατρό που να τους παραπέμπει σε Ε.Ι.

Όλοι οι υπόλοιποι δικαιούχοι οι οποίοι επιλέγουν την απευθείας πρόσβαση σε Ε.Ι. χωρίς παραπεμπτικό από τον προσωπικό τους γιατρό, θα καταβάλλουν ως «συνεισφορά» το ποσό των €25 για την επίσκεψη.

Μέγιστη συνεισφορά ύψους €25 την οποία ωστόσο δεν θα καταλήγει στο Ταμείο Ασφάλισης Υγείας αλλά θα καταβάλλεται στον ίδιο το γιατρό, θα καταβάλλουν οι δικαιούχοι του Συστήματος όταν εξυπηρετούνται από γιατρό (συμβεβλημένο με το ΓεΣΥ) τις καθημερινές μετά τις 8 το βράδυ, τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες.