Στα μέσα του 2026 έτοιμη η δομή φιλοξενίας μεταναστών Λίμνες-Κέντρο ανοιχτού τύπου, τι προγράμματα θα παρέχει

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι διεργασίες για ετοιμασία της νέας δομής φιλοξενίας μεταναστών Λίμνες στη Μενόγεια, το οποίο αναμένεται να είναι κέντρο ανοιχτού τύπου και η είσοδος θα επιτρέπεται αποκλειστικά στους διαμένοντες και το προσωπικό, με εξαίρεση εκπροσώπους διεθνών οργανισμών, ΜΚΟ ή άλλων φορέων, μετά από έγκριση. Στο νέο κέντρο θα παρέχονται προγράμματα για στήριξη των διαμενόντων για ένταξη στην κοινωνία, των παιδιών και γονέων για πρόσβαση στην εκπαίδευση, καθώς επίσης και προγράμματα συνεργασίας με διεθνείς και ΜΚΟ για απασχόληση των διαμενόντων όπως η εκμάθηση της ελληνικής.

Οι υπογραφές για τη δημιουργία του κέντρου φιλοξενίας μεταναστών Λίμνες στη Μενόγεια έπεσαν τον Αύγουστο του 2023, σε μία προσπάθεια για ενίσχυση της ικανότητας της Κύπρου να διαχειρίζεται αποτελεσματικότερα τις μεταναστευτικές πιέσεις. Μάλιστα, όπως είχε αναφερθεί τότε από τον υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Ιωάννου (σ.σ. δεν είχε ακόμη ψηφιστεί η ίδρυση του Υφυπουργείου Μετανάστευσης) «η έλλειψη υποδομών και χώρων κράτησης για τους μετανάστες, αποτέλεσαν το τροχοπέδη σε σημαντικές διαδικασίες του τομέα, όπως είναι η ταχύτερη διεκπεραίωση των διαδικασιών ασύλου, αλλά και η επίσπευση των διαδικασιών επαναπατρισμού των μεταναστών».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Έπεσαν οι υπογραφές για τις «Λίμνες»-Όλες οι λεπτομέρειες για το νέο Κέντρο Φιλοξενίας

Ο υπουργός Εσωτερικών, απαντώντας σε κοινοβουλευτική ερώτηση του Πρόδρομου Αλαμπρίτη, υπέδειξε πως το έργο υπολογίζεται να ολοκληρωθεί περί τα μέσα του 2026, ενώ μέρος του Προαναχωρησιακού Κέντρου της Αστυνομίας θα παραδοθεί εντός του 2025.

Όπως σημείωσε ο κ. Ιωάννου, οι υπηρεσίες που θα παρέχονται στη δομή είναι οι εξής:

(α) Γενική Διεύθυνση Κέντρου και Εξεταστικό Κέντρο από την Υπηρεσία Ασύλου, Υφυπουργείο Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας.

(β) Υπηρεσίες ασφάλειας από την Αστυνομία και από ιδιωτική εταιρεία φύλαξης, υπό τη γενική ευθύνη του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως.

(γ) Υπηρεσίες υγείας (γιατρός και νοσηλευτές) μέσω Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ).

(δ) Κοινωνική Υπηρεσία, υπό τη γενική ευθύνη των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας.

(ε) Υπηρεσίες δημόσιων μεταφορών με τη δημιουργία στάσης λεωφορείου.

Στο κέντρο θα παρέχονται και διάφορα πρόγράμματα κοινωνικής ένταξης που υπάρχουν είναι τα εξής:

(α) Στήριξη διαμενόντων (π.χ. όσων λαμβάνουν καθεστώς πρόσφυγα) για ένταξη στην κυπριακή κοινωνία, όπως βοήθεια στην εξεύρεση στέγης και εργασίας.

(β) Στήριξη παιδιών και γονέων σε ό,τι αφορά στην εγγραφή και φοίτηση παιδιών στα δημόσια σχολεία (νηπιαγωγείο, δημοτικό και γυμνάσιο).

(γ) Συνεργασία με διεθνείς και μη κυβερνητικούς οργανισμούς, κυρίως για υλοποίηση προγραμμάτων υγιούς απασχόλησης διαμενόντων, όπως εκμάθηση ελληνικής γλώσσας, δραστηριότητες για παιδιά και άλλα.

Ο υπουργός Εσωτερικών εξήγησε, στην απάντησή του και το είδος της δομής που θα είναι το Κέντρο. Όπως ανέφερε «το Κέντρο Φιλοξενίας Λίμνες θα λειτουργεί ως δομή ανοιχτού τύπου, καθώς, σύμφωνα με το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, όσοι υποβάλλουν αίτηση για άσυλο δεν είναι κρατούμενοι. Το μοντέλο διαχείρισης της πρόσβασης προβλέπει αποκλειστική είσοδο και χρήση των εγκαταστάσεων από το προσωπικό και τους διαμένοντες. Κατ’ εξαίρεση, επισκέπτες, όπως εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών, ΜΚΟ ή άλλων συνεργαζόμενων φορέων, θα έχουν δυνατότητα εισόδου κατόπιν έγκρισης από τη Διεύθυνση του Κέντρου ή/και τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου. Για τους διαμένοντες θα εκδίδονται ειδικές ταυτότητες Κέντρου, ενώ οι επισκέπτες θα καταγράφονται υποχρεωτικά στο βιβλίο επισκεπτών. Για το προσωπικό θα τηρούνται παρουσιολόγια».

Το Κέντρο θα λειτουργεί με προκαθορισμένο ωράριο διέλευσης διαμενόντων από τις κύριες πύλες, όπου θα παρίσταται ειδικά καταρτισμένο προσωπικό, όπως φύλακες ή λειτουργοί της Υπηρεσίας Ασύλου, οι οποίοι θα βρίσκονται στον χώρο του Κέντρου σε 24ωρη βάση, εξασφαλίζοντας την αδιάλειπτη εποπτεία και ασφάλεια της δομής, επεσήμανε.

Στη συνέχεια, ο κ. Ιωάννου υπέδειξε πως για θέματα ασφαλείας, πέραν της 24ωρης παρουσίας Αστυνομίας και Φυλάκων, το Κέντρο θα λειτουργεί στη βάση 3 βασικών πυλώνων, ήτοι:

(α) Εσωτερικοί Κανονισμοί Κέντρου, σύμφωνα με τον περί Προσφύγων Νόμο (Ν.6(Ι)/2000), άρθρο 9ΙΖ(1)(ε).

(β) Σχέδιο Εκτίμησης Κινδύνων (λ.χ. Σχέδιο Ασφάλειας και Υγείας) και Σχέδιο Εκκένωσης, με καθοδήγηση από το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας και την Πολιτική Άμυνα

(γ) Εφαρμογή του περί Ποινικού Κώδικα Νόμου (Κεφ. 154) μέσω της Αστυνομίας του Κέντρου και του Περιφερειακού Αστυνομικού Σταθμού Κοφίνου.

«Την ευθύνη εφαρμογής και ελέγχου τήρησης των πιο πάνω έχουν οι αρμόδιες αρχές που στελεχώνουν το Κέντρο, ήτοι η Υπηρεσία Ασύλου του Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, η Αστυνομία και οι ιδιώτες φύλακες. Τους πυλώνες ασφάλειας του Κέντρου θα ενισχύει και η λειτουργία του κλειστού Προαναχωρησιακού Κέντρου στον ίδιο χώρο, το οποίο θα στελεχώνεται από Αστυνομικούς, περιλαμβανομένων και στελεχών της Μηχανοκίνητης Μονάδας Άμεσης Δράσης».

Κληθείς να σχολιάσει τα μέτρα ασφαλείας που θα ληφθούν στη δομή επεσήμανε πως «για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του Κέντρου Φιλοξενίας Λίμνες και της ασφάλειας της γύρω περιοχής, προβλέπεται η συνεχής φύλαξη και παρουσία λειτουργών της Υπηρεσίας Ασύλου σε 24ωρη βάση. Η είσοδος και η έξοδος από τη δομή θα γίνεται αποκλειστικά μέσω των κύριων πυλών, με έλεγχο ταυτοτήτων και καταγραφή επισκεπτών. Παράλληλα, η Υπηρεσία Ασύλου συνεργάζεται με την Αστυνομία και τις τοπικές αρχές για την πρόληψη και άμεση διαχείριση τυχόν περιστατικών».

Ο υπουργός Εσωτερικών σημείωσε, δε, ότι «για την αποφυγή εντάσεων με τους κατοίκους της Κοινότητας, εφαρμόζονται κανόνες συμπεριφοράς για τους διαμένοντες, ενώ παράλληλα προωθείται η ανοιχτή επικοινωνία και η συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, με στόχο την ομαλή συνύπαρξη και την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας στην περιοχή».

Όσον αφορά στην αναβάθμιση του οδικού δικτύου (δρόμοι, πεζόδρομοι, οδικός φωτισμός, κλπ) που συνδέει το Κέντρο με τις γύρω Κοινότητες, ο Κωνσταντίνος Ιωάννου σημείωσε ότι «η Υπηρεσία Ασύλου απευθύνθηκε έγκαιρα με σχετικές επιστολές στο αρμόδιο Τμήμα Δημοσίων Έργων του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, το οποίο έχει και την ευθύνη υλοποίησης των εν λόγω έργων. Συγκεκριμένα, ζητήθηκαν τα πιο κάτω:

(α) Βελτίωση επηρεαζόμενων δρόμων (διαπλάτυνση, επιδιόρθωση κλπ).

(β) Κατασκευή πεζοδρομίων και διαβάσεων πεζών, όπου απαιτείται.

(γ) Εγκατάσταση κατάλληλων οδικών σημάνσεων (όρια ταχύτητας κλπ).

(δ) Εγκατάσταση ή/και βελτίωση οδικού φωτισμού μέχρι και τις Δομές.

(ε) Δημιουργία νέων και βελτίωση υφιστάμενων στάσεων λεωφορείων».