Σχεδόν €2,5 δισ. το ύψος των 39 επιδομάτων του Υπ. Εργασίας

Σχεδόν €2,5 δισ. ανέρχεται σε ετήσια βάση το ύψος των 39 επιδομάτων που χορηγεί το Υπουργείο Εργασίας. Τα επιδόματα τα οποία παρέχονται από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Τα επιδόματα Κοινωνικής Ασφάλισης, τα οποία παρέχονται από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων και χρηματοδοτούνται από τις εισφορές των εργαζομένων, των εργοδοτών και του κράτους και τα επιδόματα Κοινωνικής Πρόνοιας, τα οποία παρέχονται από τον προϋπολογισμό του κράτους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στον «Φ» το Υπουργείο Εργασίας, οι παροχές πρόνοιας περιλαμβάνουν 21 επιδόματα και 3 σχέδια με προϋπολογισμό ύψους €960 εκατ. Τα επιδόματα Κοινωνικής Ασφάλισης έχουν ετήσιο προϋπολογισμό €1,5 δισ. και περιλαμβάνουν 18 επιδόματα.

Αν και ο «Φ» ζήτησε αναλυτικότερα στοιχεία από το Υπουργείο Εργασίας (ύψος δικαιούχων και κονδύλι ανά επίδομα), μάς λέχθηκε ότι ήταν δύσκολο να δοθούν αναλυτικότερα στοιχεία με τους δικαιούχους και το συγκεκριμένο κόστος του κάθε κονδυλίου διότι εμπλέκονται πολλά τμήματα και λειτουργοί.

Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό στοιχείο εάν θέλουμε εξορθολογισμό των επιδομάτων και πιο στοχοποιημένη κοινωνική πολιτική. Το Υπουργείο Εργασίας έχει ήδη προβεί σε μια μεγάλη μεταρρύθμιση των επιδομάτων με την εισαγωγή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, ωστόσο, πολλά είναι ακόμη αυτά που πρέπει να γίνουν.

Για να υπάρχει καθαρή εικόνα της επιδοματικής πολιτικής, πρέπει αυτά τα στοιχεία να είναι συγκεντρωμένα σε ετήσια βάση. Για πόσους πολίτες μιλούμε και πόσοι από αυτούς παίρνουν περισσότερα του ενός επιδόματα από όλες τις υπηρεσίες του κράτους. Και να διαπιστωθεί πόσοι παίρνουν περισσότερα από τα όσα χρειάζονται και εάν κάποιοι δεν λαμβάνουν αρκετά για τη διαβίωσή τους. Διότι κάποια επιδόματα έχουν εισοδηματικά κριτήρια (π.χ. χαμηλοσυνταξιούχων) και κάποια άλλα (π.χ. σύνταξη χηρείας) όχι.

Επίσης, ίσως να πρέπει να συζητηθεί η κατάργηση κάποιων (π.χ. βετεράνων ΒΠΠ καθώς έχουν περάσει πέραν των εξήντα χρόνων) και η ενίσχυση κάποιων άλλων.

Επιδόματα Κοινωνικής Πρόνοιας

● Τιμητικό Επίδομα Πολύτεκνης Μάνας
Δικαιούχοι είναι οι πολύτεκνες μητέρες τεσσάρων τουλάχιστον παιδιών, των οποίων το νεαρότερο τέκνο έχει συμπληρώσει την ηλικία των δεκαοκτώ ετών και οι οποίες δεν λαμβάνουν Επίδομα Τέκνου ή Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα για κάποιο από τα παιδιά τους και έχουν ετήσιο εισόδημα μέχρι €32.667 για μονήρες πρόσωπο ή μέχρι €49.000 σε περίπτωση ζεύγους. Δεν υπάρχουν άλλα κριτήρια καταθέσεων ή περιουσίας αλλά υπάρχει προϋπόθεση οι αιτητές να έχουν διαμονή για τουλάχιστο 5 έτη στην Κύπρο.

● Επίδομα Τέκνου
Παρέχεται σε όλες τις οικογένειες με εξαρτώμενα τέκνα που πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια της σχετικής νομοθεσίας. Σύμφωνα με τη νομοθεσία η περιουσία που κατέχουν οι δικαιούχοι δεν πρέπει να υπερβαίνει το €1.200.000 και καθόσον αφορά στο εισόδημα, το όριο τίθεται στις €49.000 για οικογένειες με 1 παιδί και στις €59.000 για οικογένειες με 2 παιδιά, ενώ το όριο αυξάνεται στη συνέχεια κατά €5.000 για κάθε επιπρόσθετο παιδί πέραν των 2. Υπάρχει επίσης προϋπόθεση οι αιτητές να έχουν διαμονή για τουλάχιστο 5 έτη στην Κύπρο.

● Επίδομα Μονογονίας
Παρέχεται σε μονογονεϊκές οικογένειες οι οποίες πληρούν τα κριτήρια παροχής Επιδόματος Τέκνου και έχουν εισόδημα μέχρι €39.000 για 1 παιδί ή μέχρι €49.000 για 2 ή περισσότερα παιδιά. Για σκοπούς παροχής του επιδόματος,  ως μονογονεϊκή οικογένεια θεωρείται η οικογένεια όπου ένας γονιός διαβιεί χωρίς σύζυγο ή συμβίο, μαζί με ένα ή περισσότερα ανήλικα ή εξαρτώμενα τέκνα. Υπάρχει επίσης προϋπόθεση οι αιτητές να έχουν διαμονή για τουλάχιστο 5 έτη στην Κύπρο.

● Επίδομα Χαμηλοσυνταξιούχων
Παρέχεται σε νοικοκυριά συνταξιούχων των οποίων τα συνολικά ετήσια εισοδήματα είναι κάτω από το καθορισμένο όριο της φτώχειας. Το επίδομα χαμηλοσυνταξιούχων δεν έχει κριτήρια καταθέσεων ή ακίνητης ιδιοκτησίας, λαμβάνονται όμως υπόψη όλα τα εισοδήματα του νοικοκυριού περιλαμβανομένων και εισοδημάτων από τόκους καταθέσεων και από αξιοποίηση ακίνητης ιδιοκτησίας. Το καθορισμένο όριο φτώχειας είναι €10.324 και το όριο αυτό αυξάνεται ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού κατά 50% για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού που είναι άνω των 14 ετών και κατά 30% για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού που είναι κάτω των 14 ετών.

● Πασχαλινό Δώρο
Παρέχεται κατά την περίοδο του Πάσχα σε όλους τους δικαιούχους επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχων οι οποίοι έχουν ετήσια εισοδήματα κάτω των €6.500 εάν πρόκειται για μονήρες νοικοκυριό ή €11.000 εάν πρόκειται για ζεύγος. Το εισοδηματικό όριο αυξάνεται ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού.

● Χριστουγεννιάτικο Δώρο
Παρέχεται κατά την περίοδο των Χριστουγέννων σε όλους τους δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, τους Λήπτες Δημοσίου Βοηθήματος, τους δικαιούχους του Σχεδίου Χαμηλοσυνταξιούχων, στους εγκλωβισμένους και στα παιδιά που φοιτούν στο Νηπιαγωγείο, Δημοτικό και Γυμνάσιο Ριζοκαρπάσου.

● Κοινωνική Σύνταξη
Παρέχεται σε πρόσωπα άνω των 65 ετών τα οποία δεν έχουν τις απαιτούμενες εισφορές για να λάβουν θεσμοθετημένη σύνταξη ή άλλη σύνταξη από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Δεν υπάρχουν περιουσιακά ή εισοδηματικά κριτήρια. Το βασικό κριτήριο είναι ο αιτητής να έχει τουλάχιστο 35 χρόνια νόμιμης διαμονής στην Κυπριακή Δημοκρατία ή 20 χρόνια διαμονής μετά την ηλικία των 40 ετών.

● Μέτρα Κοινωνικής Συνοχής για ΑμεΑ
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα ύψους σε όλα τα Άτομα με Αναπηρία που είναι δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, για αντιμετώπιση των αυξημένων τους αναγκών αναφορικά με θέρμανση, ηλεκτρισμό, νερό και τηλέφωνο.

● Χορηγία σε Τυφλούς
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα σε πρόσωπα με οξύτητα όρασης ίση ή λιγότερη του 6/60 σε κάθε οφθαλμό, ακόμα και με διορθωτικούς φακούς. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Επίδομα Βαριάς Κινητικής Αναπηρίας
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα σε πρόσωπα που δεν μπορούν να βαδίσουν καθόλου ή μπορούν να βαδίζουν σε πολύ μικρές αποστάσεις σε ομαλό έδαφος με χρήση βοηθητικών μέσων. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Επίδομα Φροντίδας σε Άτομα με Τετραπληγία
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα, επιπρόσθετα προς το επίδομα βαριάς κινητικής αναπηρίας, σε πρόσωπα που παρουσιάζουν σχεδόν μηδενικές κινήσεις και στα τέσσερα άκρα, για κάλυψη των αναγκών τους για φροντίδα. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Επίδομα Φροντίδας σε Άτομα με Παραπληγία
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα, επιπρόσθετα προς το επίδομα βαριάς κινητικής αναπηρίας, σε πρόσωπα που παρουσιάζουν σχεδόν μηδενικές κινήσεις και στα δύο κάτω άκρα, για κάλυψη των αναγκών τους για φροντίδα. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Επίδομα Διακίνησης Αναπήρων
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα σε τυφλούς και παραπληγικούς που φοιτούν ή εργάζονται, καθώς και σε όλους τους τετραπληγικούς. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Βοήθημα για αγορά αυτοκινήτου για ΑμεΑ
Παρέχεται εφάπαξ βοήθημα για απόκτηση αναπηρικού αυτοκινήτου σε πρόσωπα που παρουσιάζουν σοβαρή αναπηρία στα άνω ή και κάτω άκρα, ή σοβαρή οπτική αναπηρία. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Βοήθημα για αγορά τροχοκαθίσματος για ΑμεΑ
Παρέχονται εφάπαξ βοηθήματα για αφορά τροχοκαθίσματος ή ανάλογα βοηθήματα για την αγορά άλλων τεχνικών μέσων που είναι απαραίτητα για τα άτομα με αναπηρία. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Επίδομα Διακίνησης Νεφροπαθών
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα διακίνησης σε νεφροπαθείς που υποβάλλονται σε τακτική αιμοκάθαρση, για τη μετάβασή τους στο νοσοκομείο. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

Τέσσερα επιδόματα λόγω πολέμων

Το Υπουργείο Εργασίας χορηγεί τεσσάρων ειδών επιδόματα σε πολίτες της Κύπρου οι οποίοι έχουν πολεμήσει τα τελευταία εβδομήντα χρόνια. Τιμητικά επιδόματα χορηγούνται σε όσους πολέμησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ, τις διακοινοτικές ταραχές του 1963-’64, μέχρι και την εισβολή του 1974.

● Επιδόματα Ταμείου Ανακουφίσεως Παθόντων
Από το Ταμείο Ανακουφίσεως Παθόντων παρέχονται ειδικές μηνιαίες συντάξεις, ειδικά μηνιαία χορηγήματα και έκτακτα επιδόματα σε εξαρτωμένους από πεσόντες ή εξαφανισθέντες του αγώνα της ΕΟΚΑ, των διακοινοτικών ταραχών του 1963-’64, του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής καθώς επίσης και σε εξαρτωμένους από μέλη της Εθνικής Φρουράς που φονεύονται και σε μέλη της Εθνικής Φρουράς που τραυματίζονται και παραμένουν ανάπηρα κατά τη διάρκεια της θητείας τους ή κατά τη διάρκεια εφεδρείας. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Επίδομα Βετεράνων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Παρέχεται μηνιαίο επίδομα σε όλους τους βετεράνους και τις χήρες βετεράνων του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

● Επίδομα Πολεμιστών, Αιχμαλώτων και Αναπήρων πολέμου 1974
Το σχέδιο προβλέπει την αύξηση της θεσμοθετημένης σύνταξης που λαμβάνουν όσοι το 1974 υπηρέτησαν επιπλέον θητεία στην Εθνική Φρουρά λόγω του πολέμου, στους αιχμαλώτους πολέμου καθώς και όσους τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Δικαιούχοι είναι όλα τα ανωτέρω πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν θεσμοθετημένη σύνταξη και το ποσό της αύξησης υπολογίζεται ανάλογα με τους επιπλέον μήνες θητείας που υπηρέτησε ο καθένας και ανάλογα με το ύψος της θεσμοθετημένης σύνταξης που λαμβάνει.

● Επιδόματα Εγκλωβισμένωνκαι Μαθητών Ριζοκαρπάσου
Παρέχεται ειδικό μηνιαίο επίδομα σε εγκλωβισμένους και σε μαθητές που φοιτούν σε σχολεία του Ριζοκαρπάσου. Δεν υπάρχουν περιουσιακά ή εισοδηματικά κριτήρια για την παροχή αυτών των επιδομάτων.

Η θεσμοθέτηση του ΕΕΕ

Η μεγάλη μεταρρύθμιση στην οποία προέβη το υπουργείο Εργασίας ήταν η θεσμοθέτηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ). Παρέχεται σε άτομα και οικογένειες που αποδεδειγμένα δεν διαθέτουν τους αναγκαίους πόρους για τις βιοποριστικές τους ανάγκες.

Δικαιούχοι μπορεί να είναι άνεργοι, μισθωτοί, αυτοεργοδοτούμενοι, συνταξιούχοι, άτομα με αναπηρία και όλοι όσοι παρ’ όλες τις προσπάθειες τους δεν διαθέτουν επαρκή μέσα διαβίωσης, νοουμένου ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις της Νομοθεσίας.

Οι προϋποθέσεις περιλαμβάνουν κριτήρια που αφορούν μεταξύ άλλων το εισόδημα, τις καταθέσεις και την ακίνητη ιδιοκτησία και τα κριτήρια διαμορφώνονται ανάλογα με τη σύνθεση της οικογένειας του αιτητή, βάσει της Νομοθεσίας.

Σημαντική προϋπόθεση για παροχή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος είναι ότι οι ικανοί προς εργασία αιτητές/δικαιούχοι οφείλουν να αναζητούν ενεργά εργασία, να αποδέχονται εργασία που τους προσφέρεται ή οποιαδήποτε ευκαιρία κατάρτισης και να μην παραιτούνται εκούσια από την εργασία τους. Η προϋπόθεση αυτή δεν ισχύει για συνταξιούχους, ανήλικους, άτομα με αναπηρία ή πρόσωπα που δεν είναι ικανά προς εργασία.

Υπάρχει επίσης προϋπόθεση νόμιμης και συνεχούς διαμονής στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές για τουλάχιστο 5 έτη πριν την υποβολή της αίτησης όπως επίσης και καθ’ όλη την περίοδο παροχής του επιδόματος.

Τα σχέδια που επιχορηγεί το Υπουργείο Εργασίας

Πέραν των επιδομάτων, στο πλαίσιο της Κοινωνικής Πρόνοιας, το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων εφαρμόζει τα ακόλουθα Σχέδια:

● Σχέδιο Επιχορηγημένων Διακοπών Χαμηλοσυνταξιούχων σε Ορεινά Θέρετρα
Δικαιούχοι του Σχεδίου είναι όλοι οι δικαιούχοι Επιδόματος Χαμηλοσυνταξιούχου και βάσει των προνοιών του Σχεδίου παρέχεται πλήρης επιχορήγηση για 4 ημέρες διαμονής και διατροφής σε ορεινά θέρετρα και θέρετρα του Πύργου Τηλλυρίας κατά τη χειμερινή περίοδο.

● Σχέδιο Παροχής Φροντίδας σε Αιχμαλώτους Πολέμου
Βάσει των προνοιών του Σχεδίου, παραχωρείται επίδομα κατ’ οίκον φροντίδας σε Αιχμαλώτους Πολέμου 1974 και τους εξαρτώμενούς τους, οι οποίοι έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα ύψους μέχρι €19.000 και καταθέσεις μέχρι €20.000 και οποίοι χρειάζονται υπηρεσίες κατ’ οίκον φροντίδας.

● Προίκα του Μωρού
Το πακέτο της Προίκας του Μωρού περιλαμβάνει βασικά καταναλωτικά αγαθά, όπως εξοπλισμό, λευκά είδη, βρεφικές πάνες και είδη προσωπικής υγιεινής και φροντίδας για μωρά, συνολικής αξίας €1.649 και δικαιούχοι είναι οικογένειες με παιδί/παιδιά που γεννήθηκε/γεννήθηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 2017 και οι οποίοι είναι δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος ή Λήπτες Δημόσιου Βοηθήματος, ή που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα βάσει σχετικής έκθεσης αρμόδιου κοινωνικού λειτουργού.

Πηγή: philenews