Πόσο «ξεφουσκώνουν» τα ενοίκια καταστημάτων

Πτώση στις τιμές ενοικίων των καταστημάτων, ακόμα και στα νέα συμβόλαια, μετά την εξομάλυνση της κατάστασης, που θα φθάσει περίπου το 15%, ενώ σε δρόμους που δεν είναι «πρώτης προβολής» η πτώση αναμένεται να φτάσει μέχρι και 20%, εκτιμά το γραφείο Δανός και Συνεργάτες.

Σύμφωνα με την έρευνα, η επαγγελματική στέγη, κυρίως τα καταστήματα λιανικής και εστίασης, είναι αυτή που συνεχίζει να δέχεται τις επιπτώσεις του COVID-19. «Όπως εξελίσσεται η πανδημία θα υπάρξουν εστιατόρια, καφετέριες και καταστήματα του λιανικού εμπορίου που θα κλείσουν, αν δεν υπάρξει άμεσα ουσιαστική κρατική στήριξη.  Παρομοίως οι τουριστικές μονάδες και συναφή δραστηριότητες».

«Είναι μια κατάσταση που έχει δημιουργήσει πολύ μεγάλο πρόβλημα στους τζίρους των καταστημάτων.  Όλες οι μεγάλες αλυσίδες έχουν μειώσει τον αριθμό των καταστημάτων τους.  Πολλοί εκ των εκμισθωτών έχουν αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης και προχωρούν σε μη αύξηση ή ακόμα και μείωση των ενοικίων.  Το ζητούμενο και για τις δυο πλευρές (εκμισθωτή και μισθωτή) είναι η επιβίωση και το 2021».

Η έρευνα αναφέρει «από την άλλη, η αυξημένη ζήτηση για αποθηκευτικούς χώρους κοντά όμως στις αγορές λιανικής αναμένεται να διευρυνθεί και να διατηρήσει τις τιμές σε ικανοποιητικά επίπεδα και σταθερά στα προ πανδημικής κρίσης επίπεδα.  Επίσης, μικρή ή καθόλου πτώση ενοικίων εκτιμάται ότι θα σημειώσουν τα ακίνητα, που μεταξύ των άλλων, θα διαθέτουν μικρούς σχετικά εκθεσιακούς χώρους πωλήσεων αλλά και μεγαλύτερους χώρους αποθήκευσης σε ενιαία λειτουργικότητα». Σύμφωνα με το γραφείο Δανός και Συνεργάτες «ανάλογο κλίμα μειώσεων εκτιμάται ότι θα επικρατήσει και στους επαγγελματικούς χώρους γραφείων.  Η πανδημική κρίση αναμένεται να προκαλέσει αφενός απώλεια θέσεων εργασίας και αφετέρου αλλαγές στον τρόπο εργασίας, με την εξ’ αποστάσεως εργασία να κερδίζει περισσότερο έδαφος.  Βέβαια, θεωρείται ότι θα περάσει αρκετό χρονικό διάστημα, ώστε να καθοριστεί ποιοι και πόσοι εργαζόμενοι, αλλά και με ποια μορφή εργασιακής σχέσης θα συνεχίσουν να δουλεύουν».

Τιμές Λευκωσία και Λεμεσό

Ο εκτιμήσεις για τις τιμές καταστημάτων το 2021 δείχνουν πτώση στην οδό Λήδρας και ξεφούσκωμα σε σχέση με αυτά που ίσχυαν πριν τρία χρόνια. Η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο που ήταν μεταξύ €18 -€36 τον μήνα το 2020 προβλέπεται να είναι από €20 ως €26 και ουσιαστικά επιστρέφουν σε επίπεδα 2013. Η μεγαλύτερη άνοδος στις τιμές ήταν το 2018 και 2019 που η ανώτατη τιμή ενοικίασης ήταν €70. Από το 2014 μέχρι το 2017 η ανώτατη τιμή ενοικίασης καταστημάτων ήταν €35. Στην Μακαρίου στην Λευκωσία οι εκτιμήσεις για τα ενοίκια το 2021 δεν παρουσιάζουν διαφορές με το 2020. Η τιμή ανά τετραγωνικό προβλέπεται από €10 έως €26 ενώ το 2020 ήταν από €8 έως €26. Η ίδια τάση προβλέπεται και για την οδό Στασικράτους. Η τιμή ενοικίασης καταστημάτων για το 2021  προβλέπεται από €14 ως €26 και ενώ το 2020 ήταν €13 ως €25. Στην οδό Ανεξαρτησίας στην Λεμεσό οι τιμές ενοικίασης καταστημάτων εκτιμάται ότι θα δεχθούν πίεση προς τα κάτω. Η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο προβλέπεται από €20 ως €26 ενώ το 2020 ήταν €18 με €30. Λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού οι τιμές για τα ενοίκια στον συγκεκριμένο δρόμο επιστρέφουν σε επίπεδα 2013 και 2014.

Όσον αφορά τις τιμές πώλησης καταστημάτων, η πτώση προβλέπεται πιο μικρή για το 2021. Στην Μακαρίου στην Λευκωσία η τιμή ανά τετραγωνικό μέτρο εκτιμάται €2.000 με €3.100 από €2.000 ως €3.200 που ήταν το 2020. Στην Στασικράτους οι τιμές πώλησης των καταστημάτων ανά τετραγωνικό μέτρο εκτιμάται για το 2021 ότι θα κυμανθούν από €1.800 ως €3.000 από €1.600 ως €2.400 το 2020. Στην οδό Λήδρας οι τιμές πώλησης των καταστημάτων προβλέπεται από €2.000 ως €2.300 ενώ το 2020 ήταν από €1.600 ως €2.400.

Ο διευθύνων σύμβουλος του γραφείου Πάνος Δανός επισημαίνει «το e-shopping θα εξελιχθεί γρήγορα και δυναμικά σε ηλικίες κυρίως 14-20 ετών, ενώ τα καταστήματα θα συνεχίσουν να ελκύουν κυρίως όσους είναι 45-55 ετών. Φέτος, υπήρξε μείωση στην κατανάλωση περίπου 30%, σε σύγκριση με το 2019.  Παρόμοια η εικόνα σε εμπορικούς δρόμους και εμπορικά κέντρα.  Τα εμπορικά πάρκα φαίνεται να κερδίζουν έδαφος ως προορισμός. Στις  τουριστικές  περιοχές υπήρξε μείωση της κατανάλωσης έως της τάξεως του 55%. Είναι ζωτικής σημασίας μισθωτές και εκμισθωτές να συμφωνήσουν σε μια πετυχημένη εμπορική σχέση, μέσα στα πλαίσια των οικονομικών δεδομένων και να υπάρχει ευελιξία, μια κοινά αποδεχτή φόρμουλα: π.χ. «ελάχιστο ενοίκιο και ποσοστό επί του τζίρου».