Κοσμογονικές αλλαγές στον χώρο της Δικαιοσύνης

Μετά από διεργασίες επί διεργασιών και συσκέψεις επί συσκέψεων είναι έτοιμο το νέο πακέτο νομοσχεδίων για τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης. 

Τα νομοσχέδια, όπως ετοιμάστηκαν από το υπουργείο Δικαιοσύνης στάληκαν στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο με στόχο αυτά να εξετασθούν άμεσα και να κατατεθούν εκ νέου στη Βουλή ώστε να ψηφιστούν πριν τη διάλυση της. Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, το σημερινό Ανώτατο Δικαστήριο διαχωρίζεται σε Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και Ανώτατο Δικαστήριο με εννιά και εφτά δικαστές αντίστοιχα. Αυξάνονται δηλαδή κατά τρεις δικαστές απ’ ό,τι προβλεπόταν με τα προηγούμενα νομοσχέδια.

Οι εφτά δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου θα διαχωρίζονται σε δύο τμήματα, ένα τριμελές για τις αστικές υποθέσεις και ένα άλλο επίσης τριμελές για τις ποινικές υποθέσεις, ενώ ο 7ος δικαστής θα είναι ο πρόεδρος του Δικαστηρίου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Χρίστο Κληρίδη, ο οποίος συμμετείχε ενεργά στις διαβουλεύσεις, επίσης συστήνεται ένα Εφετείο από 16 δικαστές που θα εκδικάζει τις υποθέσεις που εκκρεμούν εδώ και χρόνια καθώς και ένα Γνωμοτοδικό Συμβούλιο, το οποίο θα συμβουλεύει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το ποιοι είναι ικανοί για να διοριστούν ως δικαστές στο Ανώτατο και Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, κάτι που δεν υπήρχε μέχρι σήμερα.

Επίσης, όπως ανέφερε στον «Φ» ο κ. Κληρίδης, μια από τις μεγάλες αλλαγές που επιφέρονται είναι ο εκσυγχρονισμός του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου, το οποίο είναι το όργανο που διορίζει και προάγει τους δικαστές. Θ’ αποτελείται από οκτώ δικαστικούς, ήτοι τέσσερις από το Ανώτατο Δευτερεύων Δικαστήριο και ένα από το Εφετείο, έναν πρόεδρο Επαρχιακού Δικαστηρίου, έναν ανώτερο επαρχιακό δικαστή και έναν επαρχιακό δικαστή.

Στο Συμβούλιο αυτό θα συμμετέχουν επίσης ο Γενικός Εισαγγελέας και δύο δικηγόροι (ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και ένας δικηγόρος με 12 και πλέον χρόνια πείρα στη μάχιμη δικηγορία). Όπως τόνισε ο πρόεδρος των δικηγόρων, η πρόταση αυτή για το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο συμβαδίζει με τις πρόνοιες έκθεσης της Greco για τη διαφθορά, αφού εκπροσωπούνται όλες οι βαθμίδες της Δικαιοσύνης.

Κατά τον κ. Κληρίδη, η φιλοσοφία της μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης, είναι πλέον η εξειδίκευση, αφού θα προσλαμβάνονται ως δικαστές άτομα που θα έχουν εξειδίκευση ανάλογα με το είδος των υποθέσεων που θα εκδικάζουν. Δεν θα μπορεί πλέον ένας δικηγόρος που έχει εξειδικευτεί στο ποινικό δίκαιο να διοριστεί δικαστής και να εκδικάζει αστικές υποθέσεις ή το αντίθετο. Κατά τον ίδιο τρόπο και στο Τριτοβάθμιο Δικαστήριο θα πρέπει να υπάρχει εξειδίκευση.

Μια από τις ριζικές αλλαγές αφορά επίσης στην ενεργοποίηση μέρους του άρθρου 144 του Συντάγματος όπου εκεί που εγείρεται ένα συνταγματικό θέμα και δεν έχει εξεταστεί άλλο παρόμοιό του προηγουμένως, να παραπέμπεται απ’ ευθείας στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο για επίλυση.