Που πρέπει να κυμαίνεται ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο

• Ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν εισηγείται όπως ο κατώτατος μισθός στα κράτη-μέλη της ΕΕ αναλογεί στο 60% των μέσων απολαβών των υπαλλήλων.

Την πτωτική πορεία της συνεχίζει η ανεργία στην Κύπρο, η οποία τον Μάρτιο περιορίστηκε στο 7% (στοιχεία Eurostat), πλησιάζοντας αρκετά το 5%, ένα ποσοστό βάσει του οποίου θα βρισκόμαστε σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης και θα ανοίξει τον δρόμο για καθιέρωση Εθνικού Κατώτατου Μισθού στη χώρα μας. Μάλιστα, ένεκα του γεγονότος πως δεν απέχουμε και τόσο πολύ, πλέον, από το 5%, έχει αρχίσει η σχετική συζήτηση, με κλιμάκιο της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) να επισκέπτεται την χώρα μας στα μέσα Μαρτίου και να πραγματοποιεί τον πρώτο κύκλο επαφών.

Με δεδομένο το γεγονός πως η συζήτηση για τον ΕΚΜ έχει αρχίσει και αφορμή το προχθεσινό (7/5) κάλεσμα του Αντιπροέδρου της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ να θεσπίσουν κατώτατο μισθό που θα ισοδυναμεί με το 60% του μέσου μισθού, η Brief ανέτρεξε στα στοιχεία που τηρεί η Στατιστική Υπηρεσία και καταγράφει που πρέπει να κυμαίνεται ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο. 

Σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία που ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα η Στατιστική Υπηρεσία, οι μέσες ακαθάριστες μηνιαίες απολαβές των υπαλλήλων κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2018, εκτιμούνται στα €2.222 σε σύγκριση με €2.158 το τέταρτο τρίμηνο του 2017, δηλαδή παρατηρείται αύξηση 2,9%. Την ίδια ώρα, οι μέσες ακαθάριστες απολαβές διορθωμένες ως προς τις εποχικές διακυμάνσεις, το τέταρτο τρίμηνο του 2018 εκτιμούνται στα €1.949 σε σύγκριση με €1.953 το τρίτο τρίμηνο του 2018, δηλαδή παρατηρείται μείωση 0,2%.

Με βάση τα πιο πάνω, συνεπώς, ο ακαθάριστος κατώτατος μισθός στην Κύπρο θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 1.169 ευρώ (60% των ακαθάριστων διορθωμένων μέσων απολαβών) με 1.333 ευρώ (60% των μέσων ακαθάριστων απολαβών). Εάν λάβει κανείς υπόψην ότι οι διάφορες εισφορές (Κοινωνικές Ασφαλίσεις, Ταμείο Προνοίας, κ.ά.) επί των ακαθάριστων απολαβών κυμαίνονται από 6-10%, τότε ο καθαρός κατώτατος μισθός θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 1.052 ευρώ με 1.200 ευρώ.

Τα προαναφερθέντα ποσά, σημειώνεται πως βασίζονται σε εκτιμήσεις και στην πρόταση του Αντιπροέδρου της Κομισιόν και συνεπώς πιθανότατα ο ΕΚΜ που θα αποφασιστεί να καθιερωθεί στην Κύπρο να είναι πιο χαμηλός. Βέβαια, το ακριβές ποσό θα καθοριστεί στη βάση μελετών που ετοιμάζουν και θα παρουσιάσουν στην Κυβέρνηση μέχρι τον Νοέμβριο τόσο η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Συνεπώς, οποιεσδήποτε σημαντικές εξελίξεις για το θέμα δεν πρέπει να αναμένονται πριν από το τέλος του χρόνου.

Ποια επαγγέλματα καλύπτει ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο
Σημειώνεται, πάντως, πως σήμερα ο κατώτατος μισθός στην Κύπρο καλύπτει συγκεκριμένα επαγγέλματα, βάσει του περί Κατώτατων Μισθών Διατάγματος του 2012, το οποίο προνοεί:

• Κάθε πωλητής/πωλήτρια, γραφέας, νοσηλευτικός βοηθός, βοηθός παιδοκόμου, βοηθός βρεφοκόμου, σχολικός βοηθός και φροντιστής ο οποίος/ η οποία εργάζεται με πλήρη απασχόληση πρέπει να λαμβάνει αρχικό μηνιαίο μισθό ο οποίος να ανέρχεται τουλάχιστον στα €870 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη συνεχή περίοδο απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός να αυξάνεται τουλάχιστον στα €924 ακαθάριστα.
• Κάθε φρουρός ασφαλείας πρέπει να λαμβάνει αρχικό ωριαίο μισθό τουλάχιστον €4,90 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη περίοδο συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός πρέπει να αυξάνεται στα €5,20 ακαθάριστα.
• Κάθε καθαριστής/καθαρίστρια πρέπει να λαμβάνει αρχικό ωριαίο μισθό τουλάχιστον €4,55 ακαθάριστα και μετά από 6μηνη περίοδο συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη, ο μισθός αυτός πρέπει να αυξάνεται στα €4,84 ακαθάριστα.

Οι κατώτατοι μισθοί στην Ευρώπη
Αξίζει, εξάλλου, να αναφερθεί πως σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, τον Ιανουάριο του 2019, η Βουλγαρία είχε τον χαμηλότερο ακαθάριστο κατώτατο μισθό (286 ευρώ) σε ολόκληρη την ΕΕ, ενώ εννέα κράτη μέλη που βρίσκονται επίσης στα ανατολικά της ΕΕ, εφάρμοσαν κατώτατο μισθό μεταξύ 400 ευρώ και 600 ευρώ περίπου ανά μήνα. Πιο συγκεκριμένα: Λετονία (430 ευρώ), Ρουμανία (446 ευρώ), Ουγγαρία (464 ευρώ), Κροατία (506 ευρώ), Τσεχία (519 ευρώ), Σλοβακία (520 ευρώ), Πολωνία (523 ευρώ), Εσθονία (540 ευρώ) και Λιθουανία (555 ευρώ).

Σε άλλα πέντε κράτη-μέλη, που βρίσκονται στο νότο της ΕΕ, οι κατώτατοι μισθοί κυμαίνονταν μεταξύ 650 ευρώ και λίγο πάνω από 1.000 ευρώ ανά μήνα: Ελλάδα (684 ευρώ), Πορτογαλία (700 ευρώ), Μάλτα (762 ευρώ), Σλοβενία 887) και στην Ισπανία (1.050 ευρώ).

Στα υπόλοιπα επτά κράτη-μέλη, όλα στα δυτικά και βόρεια της ΕΕ, οι κατώτατοι μισθοί υπερέβαιναν τα 1.450 ευρώ το μήνα: Ηνωμένο Βασίλειο (1.453 ευρώ), Γαλλία (1.521 ευρώ), Γερμανία (1.557 ευρώ) , Βέλγιο (1.594 ευρώ), Κάτω Χώρες (1.616 ευρώ), Ιρλανδία (1.656 ευρώ) και Λουξεμβούργο (2.071 ευρώ).

Σημειώνεται πως, από την λίστα της Eurostat απουσιάζουν η Κύπρος, η Δανία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Φινλανδία και η Σουηδία, οι οποίες είναι οι έξι χώρες-μέλη της ΕΕ που δεν έχουν θεσπίσει ΕΚΜ, αλλά διαθέτουν τους δικούς τους μηχανισμούς για να καλύπτουν τις ανάγκες των χαμηλά αμειβόμενων.